Bij mensen met MS kunnen er plotseling nieuwe klachten ontstaan of kunnen bestaande klachten ineens erger worden. Het zijn als het ware opflakkeringen van de ziekte. Dit noemen we een schub of een terugval. Een schub wordt veroorzaakt door nieuwe ontstekingen in het centrale zenuwstelsel. In dit artikel geven we uitleg over wat schubs bij MS precies zijn en hoe mensen een schub kunnen herkennen.
Wat is een schub?
Schubs zijn momenten waarop MS-klachten plotseling erger worden of nieuwe symptomen optreden. Ze kunnen verschillende vormen aannemen, afhankelijk van de persoon en de ernst van de ziekte. Sommige mensen ervaren bijvoorbeeld vermoeidheid, problemen met zien, moeite met lopen of spreken, of zelfs gevoelloosheid of tintelingen in hun ledematen. Het kan behoorlijk vervelend zijn, omdat het je dagelijkse leven en activiteiten kan beïnvloeden.
Waarom ontstaat een schub?
Hoewel we nog niet alles begrijpen, weten we dat schubs ontstaan door ontstekingen in het centrale zenuwstelsel. Bij MS raakt de beschermende laag rondom de zenuwen, genaamd myeline, beschadigd. Dit leidt tot problemen bij de signaaloverdracht tussen de zenuwen en kan schubs veroorzaken. Wat precies de ontstekingen activeert, is niet altijd duidelijk. Het kan te maken hebben met factoren zoals stress, vermoeidheid, infecties of andere triggers.
Lees meer over MS in het artikel Multiple sclerose: Begrijpen, behandelen en leven met MS.
Hoe lang duren schubs bij MS?
De duur van een schub kan variëren van persoon tot persoon. Sommige schubs kunnen enkele dagen duren, terwijl andere weken of soms zelfs maanden kunnen aanhouden. Na een schub kan het zijn dat de symptomen geheel of gedeeltelijk verdwijnen, of dat er restverschijnselen achterblijven. Het is belangrijk om te weten dat niet alle symptomen die je ervaart altijd te wijten zijn aan schubs. Soms kunnen symptomen ook optreden door andere factoren, zoals vermoeidheid of stress.
Wat te doen bij een schub
Als je een schub hebt, moet je goed luisteren naar je lichaam. Het is belangrijk om te weten wat je wel en niet kunt doen op dat moment. Als de schub je dagelijks leven erg beperkt en de klachten niet vanzelf verdwijnen, kun je met je dokter bespreken of een behandeling met methylprednisolon iets voor jou is. Na een schub is het slim om een afspraak te maken met je neuroloog, want misschien moet er iets veranderen aan je medicijnen.
De behandeling van een schub
Als je een schub ervaart, is het belangrijk om dit aan je arts te melden. Er zijn behandelingen beschikbaar om de symptomen te verminderen en het herstelproces te bevorderen. De meestvoorkomende behandeling van een schub bestaat uit een ontstekingsremmend medicijn (methylprednisolon). Tot voor kort moest je hiervoor altijd naar het ziekenhuis, omdat het via een infuus wordt toegediend. Maar tegenwoordig is het middel ook beschikbaar in capsules. Zo’n capsule kun je gewoon thuis innemen. Het belangrijkste resultaat hiervan is dat de schub-verschijnselen sneller afnemen. Het uiteindelijke herstel van de schub is niet anders dan bij onbehandelde patiënten.
Over het algemeen vallen de bijwerkingen van een methylprednisolon-kuur mee en zijn ze niet vergelijkbaar met de bijwerkingen die optreden bij langdurig gebruik van prednisolon. Veel patiënten ervaren een lichte rusteloosheid en hebben moeite met slapen gedurende de behandeling. Ook kan er een metaalachtige smaak in de mond optreden. Soms kunnen er hartkloppingen voorkomen.
Je arts kan bijvoorbeeld kortdurende medicatie voorschrijven om de ontstekingen te verminderen. Het is ook van belang om goed voor jezelf te zorgen, voldoende rust te nemen en stress te vermijden. Het kan handig zijn om samen met je arts een plan op te stellen om met schubs om te gaan.
Autorijden met een schub
Wanneer je een schub hebt, mag je volgens de regels geen auto rijden. Om auto te mogen rijden, moet je zowel lichamelijk als geestelijk goed in staat zijn. Voor meer informatie kun je kijken op de website van het CBR.
Lees meer over autorijden in het artikel Autorijden met MS.
Een schub op vakantie
Als je op vakantie bent en je krijgt een schub, is het verstandig om contact op te nemen met je arts of MS-verpleegkundige. Samen kunnen jullie bespreken of een behandeling ter plekke nodig is of dat je misschien sneller terug naar huis moet. Het is belangrijk om op tijd professioneel advies te krijgen.
Lees meer over reizen met MS in het artikel Reizen met MS: Handige tips en adviezen.