Een wisselwerking tussen medicijnen kan vervelend uitpakken. Zeker als je hier niet goed op laat controleren door een arts of apotheker. En let je ook zelf op wat je inneemt, waarmee en hoe je het inneemt? Bekijk hier hoe medicijnen elkaars werking beïnvloeden en waarom. Lees ook wat je het beste kunt doen om ongewenste effecten te voorkomen.
Wat betekent 'wisselwerking medicijnen'? 3 feiten
- Met ‘wisselwerking medicijnen’ wordt bedoeld dat stoffen uit verschillende medicijnen op elkaar reageren. De werking van een medicijn wordt dan negatief (maar soms ook positief) beïnvloedt door een ander medicijn.
- Een wisselwerking tussen medicijnen heet ook wel ‘geneesmiddelinteractie’ of ‘farmacologische interactie’.
- Een wisselwerking tussen medicijnen komt het meest voor bij mensen die medicatie gebruiken voor een chronische aandoening. Bovendien is kans op een negatieve wisselwerking groter als meerdere voorschrijvers recepten aan een patiënt verstrekken.
Wat kan er gebeuren als je meerdere medicijnen tegelijkertijd gebruikt?
Als je meerdere medicijnen tegelijk gebruikt, zijn de volgende wisselwerkingen (ofwel: interacties) mogelijk:
- De werking van een medicijn wordt verzwakt.
- De werking van een medicijn wordt juist versterkt.
- Een medicijn werkt helemaal niet (meer).
- Je kunt last krijgen van allerlei bijwerkingen.
Een paar bekende wisselwerkingen tussen medicijnen
In deze tabel staan een paar bekende wisselwerkingen tussen medicijnen.
| Medicijn | Wisselwerking met | Effect |
|---|---|---|
| Bepaalde inhalatiesprays tegen astma | Bepaalde bloeddrukverlagers (bètablokkers) | Tegengestelde werking. De inhalatiespray werkt dan niet goed meer. |
| Slaapmiddelen | Andere slaapmiddelen | Versterken elkaars werking |
| Laxeermiddelen | Vele andere medicijnen | Opname van de geneesmiddelen wordt verlaagd, omdat die te snel het lichaam verlaten door de laxeermiddelen. |
| Simvastatine | Medicijnen tegen epilepsie, dexamethason, rifabutine en rifampicine en sint-janskruid | Al deze middelen verminderen de werking van simvastatine. |
| Miconazol (middel tegen schimmelinfecties op de huid) | Bloedverdunners (namelijk fenprocoumon en acenocoumarol) | Versterkt de werking van de bloedverdunners. Dit kan gevaarlijk zijn. |
Overige wisselwerkingen
Veel medicijnen hebben niet alleen een wisselwerking met andere medicijnen. Er zijn namelijk nog andere producten die kunnen zorgen voor een ongewenste wisselwerking.
Melk en medicijnen
Melk kan de opname van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld antibiotica) in het lichaam verhinderen. Neem dit soort medicijnen daarom niet in met melk, maar met water. Sommige medicijnen mag je niet met melk innemen, maar je kunt een paar uur ervoor of erna wel melk drinken. Bij twijfel: vraag het altijd na aan je apotheek!
Alcohol en medicijnen
Het gebruik van alcohol en medicijnen wordt afgeraden. Dit is waarom:
- Alcohol versterkt de bijwerkingen van bepaalde medicijnen.
- Alcohol kan de werking van medicijnen tegengaan.
- Bepaalde medicijnen vertragen de afbraak van alcohol in het lichaam. Giftige stoffen blijven zo langer in je lichaam en dat kan leiden tot hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid.
- Alcohol verwijdt de bloedvaten. Gebruik je een medicijn dat de bloedvaten wijder maakt en drink je alcohol, dan kun je duizelig worden.
- Slaapmiddelen combineren met alcohol kan zelfs levensgevaarlijk zijn.
Goed om te weten! Op verpakkingen van geneesmiddelen die niet met alcohol mogen samengaan staat altijd een waarschuwing op het etiket op de verpakking.
Grapefruit, grapefruitsap en medicatie
Grapefruit of grapefruitsap vertraagt de afbraak van bepaalde medicijnen in het lichaam. Het effect van het medicijn wordt dus sterker en dat verhoogt de kans op bijwerkingen. Er zijn heel veel soorten medicijnen die niet gecombineerd mogen worden met grapefruit(sap). Dit lees je bijvoorbeeld op het etiket op de verpakking van het medicijn. Bij twijfel kun je altijd bij je apotheek terecht voor vragen.
(Soft) drugs en medicijnen
Drugs in combinatie met bepaalde medicijnen zorgen vaak voor (gevaarlijke) wisselwerkingen. Het algemene advies is daarom: gebruik liever geen drugs als je medicatie gebruikt.
Zelfzorgmiddelen en medicijngebruik
Bij een drogist kun je zelfzorggeneesmiddelen (met kruiden) kopen. Het is belangrijk dat je ook dan alert blijft, want ook zelfzorgmiddelen kunnen de werking van een medicijn op recept beïnvloeden.
Zie bijvoorbeeld het effect van Miconazol gecombineerd met bloedverdunners in bovenstaande tabel. Gebruik ook liever geen producten die sint-janskruid bevatten, want die kunnen voor ernstige bijwerkingen zorgen als ze met deze middelen worden gebruikt:
- de anticonceptiepil
- medicijnen tegen kanker
- medicijnen tegen hart-en vaatziekten
- medicijnen tegen epilepsie
- antipsychotica
- antidepressiva
- antistollingsmiddelen
Wat als bepaalde medicijnen niet samengaan met andere geneesmiddelen?
Je apotheker moet altijd controleren of je geneesmiddelen naast elkaar gebruikt mogen worden. Gaan de geneesmiddelen niet samen, dan overleg je met je arts of apotheker over een andere oplossing. Deze oplossing kan zijn:
… dat je een geneesmiddel krijgt dat wel veilig is in combinatie met je andere geneesmiddel(en).
… een gescheiden inname-advies. Bijvoorbeeld: je gebruikt een medicijn op een ander tijdstip dan het andere medicijn en/of je laat telkens voldoende tijd bestaan tussen innames in.
… een tijdelijk staken van het geneesmiddel.
… extra controles (bijvoorbeeld met hartfilmpjes of bloeddruk-checks) tijdens het gebruik van je medicijn.
Hoe voorkom je zelf een negatieve wisselwerking als je meerdere medicijnen gebruikt?
Als je medicijnen gebruikt, heb je zelf ook een bepaalde verantwoordelijkheid. We hebben daarom de volgende tips voor je:
- Lees de bijsluiters van je geneesmiddelen altijd goed door. Neem bij vragen altijd contact op met je apotheker.
- Twijfel je of je een geneesmiddel mag gebruiken in combinatie met een ander geneesmiddel, drank, eten of zelfzorgmiddel? Neem dan altijd contact op met je arts of apotheker.
- Stop nooit zomaar met een medicijn, ook al heb je het vermoeden dat deze niet samengaat met een ander geneesmiddel. Overleg altijd eerst zo snel mogelijk met je arts of apotheker.
- Gebruik je zelfzorgmedicijnen? Geef dit dan altijd door aan je apotheker. Die gaat dan na of je het zelfzorgproduct naast je andere medicijn of medicijnen mag gebruiken.
- Zorg voor een actueel overzicht van je medicijnen, zeker als je naar het buitenland gaat. Het kan namelijk voorkomen dat je daar medische hulp nodig hebt en dat een arts of apotheker jouw gegevens niet bij de hand heeft. Een medicijnpaspoort voorkomt dat je een medicijn meekrijgt dat de werking van een ander medicijn (of andere medicijnen) beïnvloedt.
Controle op wisselwerkingen? Vaste prik bij de MedApp apotheek!
De MedApp apotheek is een online apotheek en we werken net zo veilig en nauwkeurig als jouw lokale apotheek. Wij controleren namelijk ook standaard of je bepaalde geneesmiddelen naast elkaar mag gebruiken en dat is precies zoals het hoort. Stap ook over! Download onze kosteloze app voor handige wekkers en inname-schema’s en bestel je medicatie vanuit huis. Wij bezorgen medicijnen altijd op tijd, discreet en gratis!
